Kiedy dziecko nie osiąga spodziewanych umiejętności komunikacyjnych w określonym czasie, należy zastanowić się, co się dzieje w ciele dziecka.
Za opóźnionym rozwojem mowy, za brakiem zdolności do poprawnego komunikowania się stoi „jakaś” przyczyna. Jest wiele aspektów, które musimy wziąć pod uwagę w rozwoju mowy dziecka. Mogą to być zakłócenia m.in. związane z niewygaszonymi odruchami, zaburzeniami sensorycznymi, deficytami uwagi, zaburzeniami słuchu lub wzroku, nieprawidłową dystrybucją napięcia mięśniowego.
Tylko podejście holistyczne do dziecka i współpraca interdyscyplinarna gwarantuje sukces. Im szybciej zaczniemy działać, tym lepsze efekty uzyskamy w pracy terapeutycznej.
Co powinno nas zaniepokoić?
Kiedy niemowlę ( ok 4-6 miesięcy) nie odwraca głowy w kierunku źródła dźwięku, nie gaworzy. Ma problemy z pobieraniem pokarmów,
Kiedy roczne dziecko nadmiernie się ślini, wargi są cały czas uchylone, zauważalna jest asymetria w ciele, nie wskazuje palcem przedmiotów lub osób. W tym wieku powinno zacząć powtarzać sylaby i proste wyrazy, np. baba, mama, tata,
kiedy 2 latek nie reaguje na imię, ssie kciuk, przygryza policzki, nie naśladuje gestów, wypowiada tylko pojedyncze wyrazy. W tym wieku powinien budować zdania dwuwyrazowe.
Kiedy 3 latek mówi niezrozumiale dla otoczenia, wysuwa język do przodu podczas mówienia, ma obniżone lub wzmożone napięcie, oddycha przez buzie, chrapie w nocy, ma wybiórczość pokarmową,
kiedy 4 latek zamienia głoski : t, d na k, g lub odwrotnie, ma problemy z gryzieniem pokarmów, kiedy nie realizuje spółgłosek s,z,c,dz,
kiedy 5 latek nie realizuje głosek szeregu szumiącego sz,rz,cz,dz, nie rozumie prostych poleceń złożonych,
kiedy 6 latek ma wadę zgryzu, wysuwa lub cofa żuchwę, zamienia głoskę ,,r” na „l”/ ,,j”, jąka się lub mowa jest niepłynna. Nie buduje poprawnie gramatycznych wypowiedzi.
Powyższe przykłady nieprawidłowości rozwojowych to tylko wierzchołek góry lodowej. Czasami są to symptomy większego zaburzenia.
Diagnoza opóźnionego rozwoju mowy jest procesem złożonym, często wielospecjalistycznym, uzupełnianym badaniami i konsultacjami ze specjalistami: laryngologiem, neurologiem, psychologiem, terapeutą SI, fizjoterapeutą i logopedą.
Przy odpowiedniej stymulacji możemy dokonać niezwykłych zmian. Dzieci nie wyrastają ze swoich trudności. Nie bójmy się korzystać z pomocy specjalistów, wiek dziecka odgrywa tu decydującą rolę.
Autor: Joanna Jurek
Literatura źródłowa:
Cieszyńska J., Metody wywoływania głosek, Wydawnictwo Metody Krakowskiej, Kraków 2012,
Gałkowski T., Jastrzębowska G., Logopedia. Pytania i odpowiedzi, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 1999.
Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą Logopeda